Temiz Oda Nedir ?

Ortam havasındaki partikül yoğunluğunun kontrol edilebildiği ve bu partiküllerin, mikropların ve diğer istenilmeyen parametlerin oda içerisine girişini, üremesini ve saklanmalarını en aza indirecek şekilde inşa edilen, ayrıca sıcaklık, nem ve basınç parametrelerininde kontrol edildiği yapılara temiz oda denir.

Temiz Odaların Sınıflandırması

Temiz odalar yapım aşamasında gereken temizlik derecesine göre sınıflandırılır. Bir sınıflandırma yapıldıktan sonra temiz oda içerisinde aşağıdaki parametrelerin sürdürülebilir olması gerekmektedir. Bunlar; Temizlik, Sıcaklık, Nem oranı, Basınç, Hava debisi, Hava hızı

ISO 14644 standardı, bir temiz oda içerisindeki partikül boyutu ve sayısına göre temiz odaları 8 farklı şekilde sınıflandırmaktadır.

Temiz Oda Kirletici Kaynakları

Oda içerisinde aktivite olmadığında bile ortam havasında bulunan partikül miktarında artış olur. Bunların nedeni ise;

• Yapı; Odayı çevreleyen duvar, taban, tavan, duvar boyası, yapı materyallerinden gelen kirleticilerdi.
• Araç ve Gereçler; Sürtünmeden kaynaklanan partiküller, ortama dışarıdan getirilen ürünler, oda içerisinde bulunan atıklardan kaynaklanan kirleticiler
• İnsan; Deri pulu ve yağı, saç, tükürük, kozmetik ürünleri ve kıyafetlerden kaynaklanan kirleticiler
• Potansiyel kirleticiler; Mikroorganizmalar (Virüsler, Bakteriler, Küfler), Partiküller (Kıyafet lifleri, Boya, Araç-Gereçler)

Temiz Odaların Hava Kalitesi

Temiz odaların uygulamalarında hava kalitesinin önemi tartışmasızdır. Çünkü yapılacak olan sınıflandırmada ortam içerisindeki partikül miktarı ve boyutu göz önüne alındığında tüm bunlar havanın kalitesine bunu sağlamak içinde filtrasyon, sıcaklık ve nem kriterleri göz önüne alınmalıdır.

Filtreleme yapılırken filtre sistemi içerisinde öncelikle bir ön filtreleme yapılmalıdır. Bu ön filtrelemenin amacı büyük çaplı partikülleri tutmaktır. Ön filtreden geçen hava daha sonra HEPA filtre tarafından filtrelenerek ortama verilmelidir. HEPA filtre 0.3 mikron çapında %99.99 toz yakalama verimine sahip olmalıdır. Burada kullanılan ön filtrenin diğer bir özelliğide büyük çaplı partiküllerin tutularak HEPA filtrenin daha ufak çapta partikülleri tutmasını sağlayarak kullanım ömrünü uzatmaktır. Ayrıca bu filtrasyon işlemi sonunda ortama verilen hava, laminer akışlı olmalıdır. Çünkü, paralel tabakalarda düzgün hızla akar ve katmanlar arasında bozulma olmaz bu sayede partikül hareketlerinin neden olduğu kirlenme olasılığını azaltmış olur ve ortam havası dönüş havası olarak taze hava ile karıştırılıp tekrar ortama verilmemelidir.

Tüm bunların dışında temiz oda kriterleri içerisinde saatteki havanın değişim miktarı, sıcaklık, nem, temiz odanın mimarisi, temizliği ve oda içerisinde bulunan insanların aktivitelerinden meydana gelen partiküller gibi durumlarda göz önüne alınmalıdır.

Kaynak; Mühendistan