KRİYOJENİK SICAKLIK ÖLÇEKLERİ
| Kelvin (K°) | Santigrat (C°) | Fahrenhayt (F°) | Rankin (R°) |
| 2273.15 | 2000 | 3632 | 4091.67 |
| 1773.15 | 1500 | 2732 | 3191.67 |
| 1273.15 | 1000 | 1832 | 2291.67 |
| 773.15 | 500 | 932 | 1391.67 |
| 663.15 | 400 | 752 | 1211.67 |
| 573.15 | 300 | 572 | 1031.67 |
| 473.15 | 200 | 392 | 851.67 |
| 373.15 | 100 | 212.0 | 671.67 |
| 273.15 | 0 | 32 | 491.67 |
| 233.15 | -40 | -40 | 419367 |
| 173.15 | -100 | -148 | 311.67 |
F°=32+(9/5)xC° R°=F°+459.67 R°=(9/5)xK° K°=C°+273.15
KRİYOJENİK AKIŞKANLARIN BUHARLAŞMA SICAKLIKLARI (ATMOSFERİK BASINÇTA)
| SEMBOL | AKIŞKAN ADI | BUHARLAŞMA SICAKLIĞI |
| R-702 R-704 R-720 R-728 R-729 R-732 R-740 R-744 | Hidrojen Helyum Neon Azot Hava Oksijen Argon Karbondioksit | -253°C -296°C -246°C -169°C -194.5°C -183°C -186°C -78.5°C |
KRİYONEJİK SIVILARIN YAYGIN UYGULAMALARI
Soğutma amacıyla sıvı aştırılmış gazlara “kriyojenik sıvılar” adı verilmektedir. Kriyojenik bilimi çok faydalı ani dondurma ve soğutma teknikleri üretir. Bilimsel kuruluşlarda azot, dokuları ani dondurmada veya çabuk bozulma konularının gelecekle ilgili araştırmalarında kulanılır. Sıvı oksijen milyonlarca ton roket yakıtının depolanmasında, çeliklerin sıfırın altında kulanılmasına ve çeliğin kırılmaksızın şekil değiştirilmesinde kulanılır.
Sıvı azot, bilenen bir çevre sıcaklığında dışarıya dökülür, derhal 195°C sıcaklıkta buharlaşmaya başlar. Bu işlem, bazı kamyon larında istenen derin soğutma durumlarında kullanılmaktadır. Buna ilaveten sıvı azot, da ldırma ile yapılan dondurmada dahil besinleri kuru dondurucu olarak kullanır. Şekildeki kuru dondurma bir kriyojenik işlemi olup, besin burada hızlıca dondurulur ve sonra yüksek seviyede vakum işlemine tabi tutulup, üzerindeki bütün buz kristaleri temizlenir. Sonuçta soğutma gerektirmeden tamamen kuru olarak muhafaza edilir
KRİYOJENİK SICAKLIKLAR İÇİN KULLANILAN ÇEŞİTLİ YÖNTEMLER
Kriyojenik sıcaklık oluşturmanın bir diğer yöntemi de sıvı CO2 püskürtme işlemleridir.
Sıvı haldeki CO2 gazı, doğrudan doğruya ürünler üzerine püskürtülerek CO2‘in buharlaşması do ayısıyla ürünleri ani olarak dondurulması sağl anmıştır. Bu esnada ürün sıcaklığı -78.5°C ye düşer.
Sıvı CO2 ve diğer kriyojenik sıvılar ile soğutma veya dondurma yapmak için kulanılan hacimler, kabin ve tünelolmak üzere iki tiptir.
A) KABİN: Kabinler paslanmaz çelikten yapılarak etrafı çok iyi şekilde izole edilir. Kaplara konulan ürünler genellikle raflı arabalara istif edilerek, arabalar kabin içine sokulur ve kapılar kapatılır.
Vana açılarak kabine CO2 püskürtülür. Püskürtmenin kabin içinde homojen olması için sirkülasyon fanlarından yaralanılır. Bu şekilde donma süresi kısaltılmış olur. Kabin kapasiteleri umumiyetle 1200 kg/h civarındadır.
B) TÜNEL: Büyük miktarlardaki ürünlerin soğutma ve dondurulmalarında tünel tipleri tercih edilir. Ürününü cinsine ve miktarına göre tünel içinden geçen taşıyıcı bandın hız değiştirilebilir. Taşıyıcı banda soğutulacak ürünler yerleştirilir. Bant tünelin içine girdiğinde ürün üzerine sıvı CO2 püskürtülür.
Dışarıdaki ısının içeriye girmesini önlemek için tünelin giriş ve çıkışlarında kapaklar bulunur. Tünel ve bant malzemeleri de paslanmaz çelikten yapılırlar. Tünel kapasiteleri genellikle 5 ton/h civarındadır
